Η Ιστορία του TANGONEÓN με λίγα λόγια…
Ο πρώτος χορευτής tango στην Κρήτη ήταν ένας νεαρός Ιταλός που βρέθηκε στο νησί για να εργαστεί στο ΙΘΑΒΙΚ. Ο σύγχρονος αυτός μετανάστης χόρευε ήδη τρία χρόνια tango και το λάτρευε. Στον χώρο εργασίας του άρχισε να κάνει παρέα με έναν συνάδελφό του και μαζί δημιούργησαν μια μικρή παρέα με την οποία ο Ιταλός άρχισε να μοιράζεται το ενθουσιασμό του για το Αργεντίνικο tango. Η παρέα άρχισε να συναντιέται σε σπίτια και να δοκιμάζουν να κάνουν τα πρώτα τους βήματα στο tango, αυτά που τους έδειχνε εκείνος. Μετά από λίγο αποφάσισαν να το κάνουν τα μαθήματα λίγο πιο επίσημα και το Φθινόπωρο του 1999 ο Ιταλός άρχισε να παραδίδει μαθήματα tango για αρχάριους στην σχολή χορού Φρεντ. Μέσω των μαθημάτων η παρέα μεγάλωσε και νέος κόσμος άρχισε να ενδιαφέρεται για το tango.
Στην αρχή έγιναν κάποιες milongas (βραδιές χορού tango) στην συγκεκριμένη σχολή, όμως λίγο αργότερα η πρώτη εκείνη ομάδα χορευτών αποφάσισαν να μεταφερθούν στην πλατεία του Αγίου Τίτου και να διοργανώνουν εκεί τη milonga τους κάθε Παρασκευή. Η milonga αυτή ήταν η πρώτη στην Κρήτη και από τις πρώτες σε όλη την Ελλάδα, όπως αποδείχθηκε αργότερα. Στην Πάτεία του Αγίου Τίτου χόρευαν σε ένα γραφικά όμορφο σημείο, δίπλα από τον Πλάτανο, κάτω από το φανάρι. Η πρώτη εκείνη milonga ονομάστηκε “Milonga del farolito” (η milonga του φαναριού). Η παρουσία της ομάδας στην πλατεία του Αγίου Τίτου τράβηξε το ενδιαφέρον του κοινού που περνούσε από εκεί και σύντομα και άλλα άτομα ενδιαφέρθηκαν να μάθουν tango και η ομάδα μεγάλωσε κι άλλο. Οι καλοκαιρινές milongas της ομάδας συνέχισαν να γίνονται στην Πλατεία του Αγίου Τίτου για αρκετά ακόμη χρόνια.
Μία μέρα που έβρεχε, μία κοπέλα -μέλος της ομάδας, που είχε τα γενέθλια της, πρότεινε να μεταφέρουν τη milonga της ομάδας στο Άρτιο, ένα όμορφο εργαστήρι καλών τεχνών κοντά στη Χανιόπορτα, που τότε ήταν ο χώρος εργασίας της. Ο χώρος άρεσε πολύ στους χορευτές και η παρουσία της ομάδας στον χώρο άρεσε πολύ στον ιδιοκτήτη του Άρτιου με τον οποίο έγιναν φίλοι, με αποτέλεσμα η ομάδα να φιλοξενηθεί σε αυτόν τον χώρο για τα επόμενα 5 χρόνια. Εκείνη την περίοδο διοργάνωναν με ενθουσιασμό πλήθος εκδηλώσεων, βραδιές με ζωντανή μουσική, εκθέσεις εικαστικών, πάρτι, shows κ.λπ.
Λίγο καιρό μετά τη μεταφορά των δράσεων της ομάδας στο Άρτιο, η ομάδα ξεκίνησε να διαμορφώνεται και να ανεξαρτητοποιείται. Τα Καλοκαίρια συνέχισαν τις milongas σταθερά κάθε Παρασκευή στην πλατεία του Αγίου Τίτου. Στην αρχή τις milongas της διοργάνωναν κατά κύριο λόγο δύο μέλη της ομάδας. Κάθε Παρασκευή κάποιο διαφορετικό μέλος της ομάδας αναλάμβανε να είναι «μιλονγκάρχης» να έχει δηλαδή την εποπτεία του χώρου και να βοηθάει στην προετοιμασία και στο μάζεμα μετά. Έπειτα δημιουργήθηκε ένα ανεπίσημο διοικητικό συμβούλιο προκειμένου να επεξεργάζονται τα θέματα που προκύπταν. Στο Άρτιο οι χορευτές ένιωθαν σαν το σπίτι τους, ήταν ένα μέρος πολύ φιλόξενο και όλες οι δράσεις γινόταν συμμετοχικά με ομαδικό πνεύμα. Το Άρτιο ήταν αδιαμφισβήτητα το πρώτο σπίτι του Tangoneón.
Τα πρώτα χρόνια στο Άρτιο, γνώρισαν από το Ρέθυμνο μια άλλη ομάδα tango. Η επικεφαλής της ομάδας του Ρεθύμνου ήταν ενθουσιώδης και γεμάτη όρεξη κι εκείνη και είχε δημιουργήσει εκεί μία μικρή παρέα με έντονο ενδιαφέρον για το tango. Είχε βρεθεί κι εκείνη στην Κρήτη για λόγω εργασίας την ίδια εποχή. Η ομάδα από το Ρέθυμνο, ενημέρωσε τους χορευτές από το Ηράκλειο ότι στον Πλακιά έρχονται κάθε Καλοκαίρι Γερμανοί και χορεύουν tango.
Ο Πλακιάς αποτέλεσε μεγάλο κεφάλαιο στην ιστορία του Tangoneón. Ο επικεφαλής των Γερμανών ήταν πολύ έμπειρος χορευτής και εκείνος με την ομάδα του δέχτηκαν τις ομάδες από την Κρήτη με πολλή χαρά όταν πήγαιναν να τους συναντήσουν. Χόρευαν στις milongas όλοι μαζί και οι ντόπιοι χορευτές άρχισαν να κάνουν μαθήματα με πιο έμπειρους δασκάλους. Στον Πλακιά οι ομάδες πέρναγαν υπέροχα. Συνήθως πήγαιναν για ΠΣΚ και επέστρεφαν καθώς έγινε σταθερός tango προορισμός. Εκεί σφυρηλατήθηκε η ομάδα αλλά είδαν και μερικά χρόνια μπροστά σε ότι αφορά τον χορό. Μέχρι τότε δεν γνώριζαν βασικά πράγματα για τον χορό που τόσο είχαν αγαπήσει, όπως ότι χορεύετε σε κύκλο ή και σε κλειστή αγκαλιά. Επιστρέφοντας στο Ηράκλειο δοκίμαζαν μεταξύ τους ότι είχαν μάθει και βοηθούσαν ο ένας τον άλλον να εξελιχθούν χορευτικά.
Η ομάδα των ατόμων που ασχολούνταν με τα διοργανωτικά άρχισε να διοργανώνει, εκτός από τις milongas, σεμινάρια κάθε χρόνο στο Ηράκλειο με δασκάλους από τον Πλακιά και οι δάσκαλοι έρχονταν με ενθουσιασμό. Οι αρμοδιότητες άρχισαν να γίνονται περισσότερες, με αποτέλεσμα το 2001 η ομάδα να ψηφίσει καταστατικό και να αποκτήσει νομική υπόσταση ως πολιτιστικός σύλλογος. Το όνομα το σκέφτηκε η κοπέλα εκείνη που τους είχε οδηγήσει στο Άρτιο εκείνο το βράδυ: «Από το bandoneon… Tangoneón».
Ωστόσο, ο Ιταλός πρώτος χορευτής tango στο νησί, έφυγε από την Κρήτη και η ομάδα αναγκάστηκε να αναζητήσει άλλον δάσκαλο. Για λίγο ανέλαβε ένας Γερμανός χορευτής tango που είχαν γνωρίσει από τον Πλακιά. Αυτό όμως δεν κύλησε πολύ καλά γιατί δεν έμειναν εκείνη την περίοδο αρκετοί μαθητές ώστε να μπορεί να διατηρηθεί η συνεργασία αυτή. Το τότε διοικητικό συμβούλιο δυσκολεύτηκε πολύ.
Εκείνη την περίοδο, αποσχίστηκαν κάποια άτομα από την ομάδα που είχε μεγαλώσει αρκετά και ακολούθησαν λίγο διαφορετικές διαδρομές. Τότε δημιουργήθηκαν και άλλες υπό-ομάδες (π.χ. Χ.Ο.Π.Κ. tango). Από τις ομάδες αυτές το tango διαδόθηκε και σε νέο κόσμο και ειδικά από τη Χ.Ο.Π.Κ. από όπου ξεκίνησαν πολλοί χορευτές που αργότερα διαδραμάτισαν πολύ σημαντικό ρόλο στον σύλλογο. Η Χ.Ο.Π.Κ. με την πάροδο των χρόνων εξελίχθηκε σε μία ομάδα αδελφική του Tangoneón. Τα μαθήματα συνεχίστηκαν και καθιερώθηκαν από τους πιο έμπειρους χορευτές της ομάδας σε νέους μαθητές.
Λίγο αργότερα, το 2007, το Tangoneón νιώθοντας ότι έχει λίγο καταχραστεί τη φιλοξενία του Άρτιου, φεύγει και ψάχνει τον δικό του αυτόνομο χώρο. Με πολύ κόπο, μετά από λίγους μήνες βρίσκεται ο χώρος στην πλατεία Σινάνη, που ήταν τότε ένα παλιό συνεργείο αυτοκινήτων. Με πολλές αρχικές εργασίες από εθελοντές – μέλη του συλλόγου, ο χώρος μετατράπηκε από συνεργείο αυτοκινήτων σε περιβάλλον χορού. Η παράδοση της βραδιάς χορού της Παρασκευής συνεχίστηκε με το όνομα “Milonga del Sur”. Στον νέο του σπίτι το Tangoneón γνώρισε μία περίοδο άνθησης και συνέχισε με έντονη πολιτιστική δραστηριότητα. Σεμινάρια, εκδηλώσεις, αποκριάτικα πάρτι, συναυλίες, βραδιές χορού, συνεργασίες και πολλά άλλα. Ο χώρος αυτός αποτελεί τη στέγη του Tangoneón μέχρι και σήμερα.
Τα καλοκαίρια λόγω ζέστης η ομάδα αναζητούσε έναν ανοιχτό χώρο και έτσι βρέθηκε να χορεύει στην πίσω αυλή μίας καφετέριας στην πλατεία Ελευθερίας – το Τζιβαέρι, με είσοδο από μία στοά στη Ζωγράφου. Ο χώρος αυτός αποτέλεσε καλοκαιρινό στέκι για εκείνα τα χρόνια και διοργανώθηκαν εκεί σεμινάρια, μαθήματα και milongas (πάντα κάθε Παρασκεύη).
Το 2010 έλαβε χώρα από εθελοντές, χορευτές του συλλόγου ανακαίνιση του χώρου του Tangoneón στην πλατεία Σινάνη και το 2013 μία ακόμη μεγαλύτερη ανακαίνιση που έκανε τον χώρο πολύ πιο λειτουργικό και μοντέρνο. Το κάθε διοικητικό συμβούλιο – που άλλαζε σταθερά κάθε χρόνο – φρόντιζε για τη συντήρηση του χώρου και τη συνέχεια των δράσεων του συλλόγου, ενώ καθιερώθηκαν εκτός από τη «Milonga del Sur» τα δωρεάν μαθήματα για αρχάριους μαθητές από εθελοντές πιο προχωρημένους χορευτές του συλλόγου.
Η περίοδος που ακολούθησε ήταν μία περίοδος σταθερότητας για το Tangoneón, με πλήθος δράσεων, μαθημάτων, σεμιναρίων, σταθερών συνεργασιών, shows, συναυλίων κ.λπ. Ωστόσο. λόγω ζέστης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες το Tangoneón συνέχιζε να ψάχνει διέξοδο για milongas σε ανοιχτούς χώρους μέχρι που το 2010 συνέβη κάτι που άλλαξε την ιστορία του Tangoneón καθοριστικά.
Τότε ένα μέλος του Tangoneón συμμετείχε παράλληλα στην εικαστική έκθεση του ΙΤΕ στην Πύλη Βιττούρι στα ενετικά τείχη και προσκάλεσε το Tangoneón με την ομάδα των εικαστικών να διοργανώσουν κάτι μαζί. Η παρουσία της κοινότητας του tango στα ενετικά τείχη άρεσε τόσο πολύ σε κοινό και χορευτές που το τότε Δ.Σ. αποφάσισε να ζητήσει έναν άλλον αντίστοιχο αρχαιολογικό χώρο για να φιλοξενήσει τις δράσεις του συλλόγου που όμως δεν χρησιμοποιούνταν ως τότε για πολιτιστικούς σκοπούς από την Εφορία Αρχαιοτήτων του Ηρακλείου. Μετά από σχετική άδεια παραχωρήθηκε ευγενικά στο Tangoneón, η Βόρεια Χαμηλή Πλατεία του Προμαχώνα Παντοκράτορα.
Λίγο αργότερα διοργανώθηκε σε αυτόν τον χώρο το φεστιβάλ εορτασμού των 10 χρόνων λειτουργίας του Tangoneón με το όνομα «Κατά τείχη… tango» που περιείχε παρουσιάσεις, συναυλίες, έκθεση εικαστικών, ομιλίες και καθημερινές milongas. Ο χώρος ήθελε πάρα πολύ κόπο για να καθαριστεί και να μπορεί να φιλοξενήσει κόσμο, όμως το αποτέλεσμα ήταν τόσο όμορφο, που το καλοκαίρι στα τείχη έγινε από τότε θεσμός.
Από τότε κάθε χρόνο μέχρι και σήμερα (με διάλειμμα τα 2 χρόνια υπολειτουργίας του συλλόγου λόγω covid) το Tangoneón κάθε καλοκαίρι αιτείται τη Βόρεια Χαμηλή Πλατεία Παντοκράτορα από την Αρχαιολογία, έπειτα εθελοντές καθαρίζουν με κόπο τον χώρο, στήνεται πίστα χορού μέσα σε λίγες μέρες και τα καλοκαίρια η καρδιά του tango στην πόλη χτυπάει εκεί, μέσα στα ενετικά τείχη, σε μία πύλη που δύσκολα επισκέπτεται κάποιος με διαφορετικό τρόπο, καλά κρυμμένη επί της Αρχιεπισκόπου Μακαρίου.
Κατά τη διάρκεια της Πανδημίας 2020-2021 το Tangoneón ζορίστηκε πολύ να επιβιώσει λόγω της επαφής που απαιτεί το αργεντίνικο tango. Έγιναν ελάχιστες συναντήσεις, όταν υπήρχε η δυνατότητα ενώ ο σύλλογος βάσει νομοθεσίας προστασίας από τον ιό παρέμεινε πολύ καιρό κλειστός. Το Δ.Σ. που είχε αναλάβει εκείνη την περίοδο μετέφερε όλες τις δράσεις του συλλόγου διαδικτυακά. Άρχισαν τότε να δημιουργούνται πλήθος πρωτότυπων ιδεών ώστε να παραμείνει η κοινότητα ενεργή παρά τις αντίξοες συνθήκες.
Στο τέλος του 2021 και κατά το 2022 ο κόσμος άρχισε να επιστρέφει δειλά στο tango και να αναζητά την χαμένη του ρουτίνα ή νέος κόσμος άρχισε να αναζητά ξανά διέξοδο επαφής και διασκέδασης. Το Tangoneón άρχισε ξανά μαθήματα και milongas κάθε Παρασκευή, αρχικά πολύ δειλά και αργότερα πιο θαρραλέα.
Τον Οκτώβρη του 2021, στα 20α γενέθλια του Tangoneón, γυρίστηκε ένα ντοκιμαντέρ για την πολιτιστική δράση του συλλόγου μέσα στα χρόνια από την ίδρυση του μέχρι και σήμερα, μία παραγωγή του Δήμου Ηρακλείου με το όνομα: «Ιχνηλατώντας την πόλη χορεύοντας tango – 20 χρόνια tangoneon».
Το καλοκαίρι του 2022, στις 11- 17 Ιουλίου διοργανώνεται ένα μεγάλο φεστιβάλ αφιερωμένο στα 20 χρόνια λειτουργίας του συλλόγου διάρκειας μίας εβδομάδας, με συναυλίες, μαθήματα, σεμινάρια, προσκεκλημένους διεθνώς αναγνωρισμένους χορευτές, βραδιές με ζωντανή μουσική, προβολή ντοκιμαντέρ, παιχνίδια στην πόλη, έκθεση φωτογραφίας, θεματικές βραδιές και τους Sexteto Cristal για πρώτη φορά στην Ελλάδα.